16 Ocak 2020 Perşembe

Bir Tutam Baharat (Zimt und Koriander)

Yunanlı sınamacı Tassos Boulmetis`in 2003 yılında çektiği „Politiki Kouzina“ adlı sinama filmi 1964 İstanbul'da yaşamış olan Rumları anlatıyor. Yer yer güldüren, yer yer iç burkan sıcak ve otobiyografik bir film olmuş.
Boulmetis 1957 İstanbul doğmuş. 1964’te ailesi ile birlikte Yunanistan`a göçmüş. Bir Tutam Baharat için "Hayatımın filmi" diyor. Kendi ailesinin ve yüzyıllarca yaşadıkları topraklardan ayrılmak zorunda kalan İstanbullu diğer Rumların öyküsünü ve kendi yaşadıklarını anlatmış filminde.
Ben filmi DVD üzerinden izledim. Selanik üzerine olan çalışmalarımdan haberdar olan Alman bir arkadaşım bir kaç yıl önce izlemem için vermişti. Lakin ancak fırsat bulabildim. İzlemeye başladığımda biraz önyargılıydım. İzledikçe yanıldığımı gördüm. İyi kurgulanmış bir hikayenin içersinde buluverdim kendimi. İstanbul`da yaşayan çekirdek bir Rum ailenin yaşamı, mutfağı ve işlettikleri bir aktar dükkanı (baharatçı) üzerinden, zorunlu bir göçün hikayesi anlatılmakta.


Her şeyi ailenin küçük oğlu Fanis’in gözünden izliyorsunuz. Fanis, çocukluğunu İstanbul'da geçirmiş. Çok sevdiği dedesinin dükyanın ikinci katında hayatın ve evrenin sırlarını öğreniyor. Öğrendiği şeylerin en önemli olanı ise yemek yapmak. Fanis, büyüdüğünde en büyük hayali başarılı bir aşçı olmak. Otuz beş yıl Atina'da yaşadıktan sonra aşk ile tutkunun şehri İstanbul'a dönmeye karar verir. Dedesi ona hayatı da yemeği de tatlandırmak için bir tutam baharatın yeterli olacağını öğretmiştir. Ayrıca yemeğe atılan bir tutam baharat onlarca kelime ile duygunun ve tatın yerini tutabileceğini de göstermiş. Tutkuyla bağlı olduğu çocukluk aşkını geride bırakıp, İstanbul’u terk etmek zorunda kalan Fanis, 35 yıl sonra bu kez kendi hayatına baharat katmak ve çocukluk aşkını görmek için geri döner...
Bir Tutam Baharat ve İstanbul
Bir Tutam Baharat ilk kez 2003 yılı başlarında Türkiye`de duyulmuş. O vakitler TV dizisi Çocuklar Duymasın ile şöhretinin doruğunda olan Tamer Karadağlı ve Başak Köklükaya’nın filminde oynayacağı haberleri çıkmaya başlamış. Film, 2003 sonlarında Avrupada gösterime girdikten sonra ha bugün ha yarın Türkiye’ye gelir diye beklemiş insanlar. Ama film Türkiye’de gösterime hiç girmemiş! Komşuda gişe rekorları kırmış olan filmin başarısı kulaktan kulağa yayılmış. İnsanlar DVD’leri temin edip izlemişler. Film o kadar sevilmiş ki kulaktan kulağa ballandırılarak anlatılmaya başlanmış. Bir Tutam Baharat’ı evlerde DVD’den izleme partileri türemiş. Türkiye’de kaç kişinin izlediğine dair bir rakam yok, çünkü yasal olarak DVD’si yayınlanmamış. Ya yabancı internet sitelerinden, ya yurtdışına çıkan eş dosttan sipariş edilmiş. Filmin neden gösterime girmediği hala bir muamma.
Film ile ilgili teknik bilgiler
Film, 2003 Selanik Film Festivali'nde birçok ödül almış.
İstanbul’a dönüp, Kadıköy’de ailesiyle yaşadığı evin kapısına kadar gitmiş olan Fanis’in: "İstanbul’a geri dönene ve bu filmi çekene kadar kendimi hiçbir zaman tamamlanmış hissetmediğimi anladım. Geri dönmek tüm hayatımı değiştirdi. Yedi yaşında ayrıldığımda akıcı bir Türkçe konuşuyordum. Ancak ayrılışın travması yüzünden tamamen unuttum. Kadıköy’deki evimizin kapısına kadar gittim, kapıyı çalmaya cesaret edemedim" diyor.
Filmin şikayet etmekten çok, kişileri düşünmeye yönlendiriyor.
Bir Tutam Baharat, Yunanistan’da Ekim 2003’te gösterime girmiş. İlk iki hafta 700 bin bilet ile satış rekoru kırmış.
Sinema salonlarında toplam 1.5 milyon kişi izlemiş.
DVD satışları ile birlikte Yunanistan’da 5 milyon insana ulaşmış. Müzikleri hala tüm restoranlarda çalınıyormuş.
Bir Tutam Baharat’ın Türkiye’de 2004 Eylül’de gösterime gireceği söylenmiş lakin bu gerçeklemşmemiş.
İzlemeyenlere kesinlikle önerilir.